Admin to nowe podejście terapeutyczne, wywodzące się z III fali integrujące nurt poznawczo–behawioralny, teorię relacji z obiektem i konstruktywizm, jak i psychodynamiczny oraz Gestalt. Wywodzi się z teorii przywiązania Bowlby’ego, zakładająca, że niezaspokojone potrzeby dziecka negatywnie wpływają na jego rozwój i przenosi się na życie dorosłe. To system terapii opracowany dla pacjentów z chronicznymi, intensywnymi zaburzeniami psychologicznymi, które dotychczas uważano za trudne do wyleczenia. Badania potwierdzają skuteczność tej metody w leczeniu pacjentów z zaburzeniami osobowości. Podejście to udowodniło swoją skuteczność w leczeniu chronicznej depresji, niepokoju, zaburzeń odżywiania i problemów relacyjnych, okazało się również skuteczne w pracy w zapobieganiu łamania abstynencji u osób uzależnionych od substancji psychoaktywnych. Terapia schematów może być krótko, średnio i długoterminowa, w zależności od potrzeb. Kładzie ona duży nacisk na wczesne doświadczenia pacjenta, które leżą u źródeł powstania schematów.
Co to jest schemat?
To spójny sposób rozumienia (zbiór przekonań) siebie, ludzi i otaczającego świata, wypracowany w oparciu o wczesne doświadczenia. Schemat bywa rozumiany jako pewnego rodzaju „droga na skróty” w interpretowaniu aktualnych wydarzeń, co przyczynia się jakby zamykania się człowieka w określonych wzorcach funkcjonowania. Wczesne nieadaptacyjne schematy dążą do przetrwania z powodu ludzkiego pragnienia spójności i choć schemat powoduje cierpienie, to jednocześnie daje paradoksalne poczucie swojskości, tożsamości (poczucie bezpieczeństwa). Kiedy wchodzimy w takie wydarzenia, bądź relacje, które uruchamiają schemat, postępujemy nieadaptacyjnie, stąd schemat utrzymuje się wraz z poczuciem, że pewne motywy w życiu człowieka stale się powtarzają (np. ciągle jestem samotny, nikt mnie nie rozumie, jestem odrzucany, wykorzystywany …).Dysfunkcjonalne schematy związane są z trudnymi wspomnieniami, często wynikają z niezaspokojonych potrzeb z okresu dzieciństwa, ale też wiązać się ze specyfiką temperamentu danej osoby. Schematy początkowo służyły radzeniu sobie w nowych, często trudnych warunkach. Ale w dorosłym życiu, poprzez swój sztywny i automatyczny charakter, utrudniają funkcjonowanie i elastyczne dostosowywanie się do nowych sytuacji.
Ważne pojęcia:
1. wczesne nieadaptacyjne schematy – to emocjonalne i poznawcze wzorce, które są dla danej osoby destrukcyjne. Obecnie opisano 18 schematów.
2. obszary schematów – możemy zdefiniować 6 ogólnych kategorii emocjonalnych potrzeb dziecka: potrzeba bezpieczeństwa, potrzeba kontaktu z innymi, potrzeba autonomii, potrzeba poczucia własnej wartości, potrzeba autoekspresji, potrzeba realnych ograniczeń. Gdy potrzeby te nie są zaspokojone, wówczas pojawiają się schematy.
3. style radzenia sobie – to sposoby reagowania, radzenia sobie ze schematami. Możemy stosować unikanie, podporządkowanie się, kontratak.
4. tryby – to stan emocjonalny i reakcja na daną sytuację, aby radzić sobie z aktywowanym schematem pod wpływem sytuacji. Ma on na celu poradzenie sobie tu i teraz, a jest uruchamiany przez sytuacje dnia codziennego. Wiele opisanych trybów prowadzi do nieadekwatnych reakcji, które bywają raniące dla siebie lub innych ludzi, najczęściej najbliższych.
Terapia skoncentrowana na schemacie pozwala
1. Rozpoznawać schematy
– Dowiadujesz się jakie są twoje schematy
– Poznajesz swoje strategie kompensacji, unikania i poddania się
– Dowiadujesz się, w jaki sposób decyzje i wydarzenia życiowe podtrzymują i wzmacniają schematy
2. Zrozumieć ich pochodzenie
– Analizujesz genezę schematów
3. Zmienić je
– Kwestionujesz słuszność schematów i modyfikujesz je
– Wypracowujesz nowe schematy, bardziej przystosowawcze i pozytywne
Etapy terapii
Bez kategorii