Komunikacja

Słuchanie to podstawowa umiejętność służąca tworzeniu i utrzymywaniu związków z innymi ludźmi. Zawsze angażujemy swoją uwagę, aby  zrozumieć w jaki sposób spostrzega siebie, co czuje nasz rozmówca.Aby patrzeć oczami drugiej strony wyzbywamy się swoich uprzedzeń,  przekonań, niepokojów i interesów. „Interesuję się tym, co dzieje się w twoim życiu – ty i twoje doświadczenia są dla mnie ważne.”

Zawsze opiera się na intencji zaangażowania się w jeden z następujących celów:
1. zrozumienie drugiej osoby
2. cieszenie się jej obecnością
3. zainteresowanie rozmową
4. nauczenie się czegoś
5. udzielenie pomocy
6. pocieszenie
Słuchanie nie polega na zachowaniu milczenia podczas wypowiedzi drugiej osoby.

Cztery kroki skutecznego słuchania: 
1. słuchanie aktywne
2. słuchanie empatyczne
3. słuchanie otwarte
4. słuchanie świadome

Słuchanie aktywne
– parafrazowanie
Powtarzanie swoimi słowami tego, co ktoś nam powiedział.
„Rozumiem, że…”
„Mówisz, że …”
„Innymi słowy…”
„Zaczekaj, próbuję zrozumieć…”
„Czy chcesz przez to powiedzieć, że ….”

– Precyzowanie
To zadawanie pytań, aż do uzyskania pełniejszego obrazu sytuacji. Często prosimy o więcej informacji, wyjaśnień. Często pomaga wyostrzyć uwagę, aby prócz ogólników usłyszeć o sytuacji w kontekście uczuć i myśli rozmówcy i potwierdza się w ten
sposób zainteresowanie drugą osobą.

– Informacja zwrotna
Inaczej mówiąc twoje reakcje na to co usłyszałeś, po sparafrazowaniu i doprecyzowaniu. Zawsze pomaga drugiej osobie ocenić
znaczenie i skuteczność swojego komunikatu. Pomaga często w poprawieniu błędnych interpretacji i wyjaśnieniu nieporozumień.
Cechy informacji zwotnej:
1. Natychmiastowa wypowiedziana zaraz po pełnym zrozumieniu komunikatu.
2. Szczera tzn prawdziwa, ale nie brutalna.
3. Wspierająca tzn przekazująca w sposób łagodny i z szacunkiem dla drugiej osoby, to co chcesz powiedzieć. 

Słuchanie empatyczne
Empatia to zdolność odczuwania stanów psychicznych innych ludzi(empatia emocjonalna), umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia,
spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość (empatia poznawcza). Jest to dar wczuwania się } w sytuację innych ludzi i zrozumienia motywów nimi kierujących, jako źródeł ich decyzji i postaw. To podstawowa cecha umożliwiającą prawidłowy dialog zarówno na płaszczyźnie interpersonalnej jak i ogólnospołecznej.
​Brak empatii u spierających się osób powoduje polaryzację stanowisk oraz ich zaostrzenie do stopnia uniemożliwiającego rozwiązanie
konfliktu w sposób inny niż siłowy.
Zdolność odczuwania empatycznego, jako podstawa zrozumienia oponentów jest wstępem do wybaczenia. Osoby empatyczne dzięki wczuciu się w sytuację i psychikę innych stron mają zdolność rozwiązywania konfliktów.
Osoby pozbawione zdolności do empatii są często agresywne, o silnej osobowości, narzucające swą wolę i wizję świata, nie znoszące sprzeciwu, nie uznające argumentów innych stron, nie dopuszczające do swojej świadomości możliwości własnej pomyłki lub błędu, wysoce konfliktowe, bezkompromisowe.
Słuchanie empatyczne to słuchanie z właściwym nastawieniem „Mam przed sobą drugiego człowieka, i mimo że trudno mi się tego słucha, wysłucham go.” W sytuacji gdy rozmówca złości się,  krytykuje, użala nad sobą, warto zadać sobie pytania:
1. Z jakiej potrzeby wypływa (złość, krytyka…)
2. Jakiego niebezpieczeństwa doświadcza?
3. O co prosi?

Słuchanie otwarte
Zawsze obowiązuje zasada, że słuchamy do końca całości komunikatu, a dopiero potem dajemy swój komentarz.
Trudno jest nam przyjmować pewne fakty o samym sobie od innych ludzi.  Lęk przed faktem, że mogę nie mieć racji bywa silny, i jest często związany z niskim poczuciem własnej wartości.
Pomocą będzie tu widzenie swoich przekonań i opinii dotyczących przekonań o swoje wartości i znaczeniu jako tymczasowych
hipotez, które można obalić lub modyfikować. 
Lepiej postrzegać siebie jako człowieka, który przede wszystkim ma znaleźć prawdę, a nie jako osobę która ma zawsze rację.

Słuchanie świadome
Składają się na nie dwa elementy:
◦ porównywanie tego, co słyszymy z wiedzą historyczną oraz wiedza o ludziach i życiu, czyli porównujemy, bez osądu, jak dany komunikat pasuje do znanych nam faktów.
◦ Obserwowanie i wsłuchiwanie się w spójność wypowiedzi, czy ton głosu, akcentowanie, wyraz twarzy i postawa odpowiadają treści komunikatu.
Jeśli ciało, twarz, głos i słowa nie wysyłają spójnego komunikatu zadaniem odbiorcy jest wyjaśnienie tej rozbieżności i przekazanie informacji zwrotnej.
Gdy zostanie to zignorowane stworzona zostaje przestrzeń dla komunikatu niepełnego lub sprzecznego.

Reguły dobrego słuchania
1. utrzymuj kontakt wzrokowy,
2. nachyl się nieznacznie ku rozmówcy,
3. wspieraj mówiącego kiwając głową i parafrazując,
4. upewnij się, czy dobrze rozumiesz, poproś o sprecyzowanie wypowiedzi, zadając pytania,
5. zadbaj, aby nic nie odciągnęło, rozpraszało uwagi obu stron,
6. nawet jak jesteś zły i rozdrażniony, zaangażuj się w słuchanie i rozumienie wypowiedzi.